Modelowanie i szacowanie popytu i substytucji produktów na podstawie mikrodanych

Rozważamy szeroki i długi asortyment, typowy dla konglomeratów produkcyjnych, ale szczególnie dla hurtowych oraz detalicznych przedsiębiorstw handlowych. Przedsiębiorstwo stosujące rynkową formułę ceny powinno brać pod uwagę zależności cenowo-popytowe, od których zależą sprzedaż i zysk.

Zamiast złożonych rynkowych modeli systemu popytowego czy agregacji wyników z modeli teorii wyboru konsumenta proponujemy i dyskutujemy metodykę szacowania substytucji cenowej towarów bezpośrednio na podstawie grupowania mikrodanych o klientach przedsiębiorstwa.

Atutem metodyki jest macierzowy model teoretyczny relacji popytowo-cenowych, w którym ceny są zmiennymi porządkowymi. Model można esty mować na podstawie mikrodanych o zakupach klientów dobranych warstwowo-losowo spośród wszystkich klientów przedsiębiorstwa. Do estymacji i weryfikacji modelu zastosowano w artykule metody: wieloczynnikowej analizy wariancji i regresji Poissona. Dane dotyczą ilości sprzedaży produktów klientom wybranego przedsiębiorstwa oraz cen sprzedaży.

Wyniki otrzymane obiema metodami są zgodne ze sobą i z teorią mikroekonomii. Weryfikacja założeń metod estymacji wskazała, że nie wszystkie z nich są spełnione w próbce badawczej.